Sałatka jarzynowa - nie taka oczywista jak się wydaje... Poznaj przepis i kilka ciekawostek
KAROLINA WÓJCIGA • dawno temu • 6 komentarzySaÅ‚atka jarzynowa - wiÄ™kszość z nas nie wyobraża sobie bez niej Å›wiÄ…t, imienin u cioci czy rodzinnego spotkania. Uważana jest za tradycyjnÄ… polskÄ… potrawÄ™, ale czy w rzeczywistoÅ›ci saÅ‚atka jarzynowa jest polska? Okazuje siÄ™, że nie. Chcesz dowiedzieć siÄ™ skÄ…d siÄ™ wzięła, co do niej dodać i w czym tkwi jej fenomen? Odpowiedzi na te pytania oraz przepis na saÅ‚atkÄ™ jarzynowÄ… znajdziesz poniżej. Zapraszam do lektury :)
Sałatka jarzynowa sałatce jarzynowej nierówna
Dla wielu Polaków sałatka jarzynowa jest nieodłącznym elementem wszelkich świąt i rodzinny spotkań, a dodatkowo stanowi jeden z niezapomnianych smaków dzieciństwa. Jadamy ją zarówno od święta, jaki i na co dzień.
Jedni dodajÄ… do niej cebulÄ™, drudzy nie, niektórzy wykorzystujÄ… do jej zrobienia ugotowane warzywa z rosoÅ‚u, a inni gotujÄ… je oddzielnie. Różnice mogÄ… dotyczyć także musztardy, Å›mietany czy proporcji skÅ‚adników. W różnych rejonach Polski, ba, nawet w różnych domach i rodzinach przygotowuje siÄ™ jÄ… inaczej, jednak sÄ… to tak nieznaczne niuanse, że caÅ‚y czas możemy mówić o saÅ‚atce, która funkcjonuje pod jednÄ… nazwÄ… — saÅ‚atka jarzynowa.
A jeżeli chodzi o nazwę sałatki jarzynowej to podobnie jak z jej recepturą istnieje kilka nazw, które funkcjonują wymienne. Sałatka jarzynowa to najpopularniejsza nazwa, jest także nieco pejoratywna - sałatka śmietnik, albo po prostu jest nazywana sałatką i wszyscy wiedzą o którą konkretnie chodzi. Ostatnia z funkcjonujących nazw to sałatka rosyjska - i tu pojawia się rozwiązanie zagadki skąd pochodzi sałatka jarzynowa.
Sałatka jarzynowa wcale nie taka polska
SaÅ‚atka jarzynowa znana jest dziÅ› każdemu Polakowi, ale swoje trumfy Å›wiÄ™ciÅ‚a w czasach PRL-u. W latach 70. i 80. byÅ‚a dostÄ™pna w każdym barze, a jak pamiÄ™tajÄ… nieco starsi czytelnicy, jej jakość i Å›wieżość pozostawiaÅ‚a wiele do życzenia… Na szczęście nasze mamy i babcie potrafiÅ‚y przyrzÄ…dzać przepyszne saÅ‚atki jarzynowe, których smak zapewne pamiÄ™tamy do dziÅ›.
Jak już wcześniej wspomniałam, sałatka jarzynowa pochodzi z Rosji, a jej obecna receptura znacznie różni się od pierwotnej. Historia popularnej sałatki jest długa i dość skomplikowana, pełna białych plam i niejasności.
Jedno jest pewne - autorem przepisu na sałatkę jarzynową był Lucien Olivier, właściciel i szef kuchni moskiewskiej restauracji Hermitage. W skład popularnej sałatki nazwanej nazwiskiem jej twórcy wchodziły: ozorki, kapary, sałata, kawior, pikle, jarząbki i tajemniczy sos; jednak przepis na ów sos Olivier zabrał ze sobą do grobu.
Pod koniec XIX wieku rosyjscy arystokraci, którzy zajadali się swoją ulubioną "sałatką Olivier" z powodów politycznych trafili na wygnanie i zabierali ze sobą podstawowy przepis na sałatkę jarzynową, przez co spopularyzowali ją w Europie. Jednak emigracyjna rzeczywistość wymusiła zmianę receptury i sałatka jarzynowa w zmienionej formie trafiła na stoły całej Europy.
Na czym polega fenomen sałatki jarzynowej? Wydaje mi się, że sałatka jarzynowa jest tak popularna, bo jest smaczna, tania i prosta w przygotowaniu, a jej receptura opierała się i do dziś opiera na łatwo dostępnych składnikach.
SaÅ‚atka jarzynowa niejedno ma imiÄ™…
Także sytuacja porewolucyjnej Rosji wymusiła zmianę składników rosyjskiej sałatki - w miejsce jarząbków pojawiła się kiełbasa, a kapary zastąpił groszek. Dziś w niektórych regionach Rosji do gotowanych warzyw dodaje się śledzie i buraczki, a w Hiszpanii tuńczyka. Natomiast na Górnym Śląsku sałatka jarzynowa składa się z ugotowanych warzyw, jajek, ogórków kiszonych, zielonego groszku i znana jest pod nazwą szałot.
Możliwości jest wiele, a jedynym elementem łączącym wszystkie wersje sałatki jarzynowej jest majonez - nieodłączny składnik.
Przepis na sałatkę jarzynową
Jak wspomniałam wcześniej, co dom i kraj, to inny przepis na sałatkę jarzynową. Jednak chciałabym podzielić się z wami przepisem, według którego od lat przygotowuje się w moim rodzinnym domu sałatkę jarzynową.
Składniki:
- 4 ziemniaki,
- 4 marchewki,
- 2 pietruszki,
- kawaÅ‚ek selera — wielkoÅ›ci dużego ziemniaka,
- 2 kwaśne jabłka,
- 6–7 ogórków kiszonych,
- 4 jajka gotowane na twardo,
- puszka groszku konserwowego,
- puszka kukurydzy,
- natka pietruszki,
- majonez,
- musztarda,
- sól, pieprz do smaku.
Smacznego! ;)
Ten artykuł ma 6 komentarzy
Pokaż wszystkie komentarze